หัวข้อนี้ก็จะขออธิบายเรื่องของ ความละเอียด (Resolution), ความเที่ยงตรง (Accuracy) และความแม่นยำ (Precision) ของเครื่องวัด อย่างง่ายๆและเข้าใจตามรูปด้านล่างนี้นะครับ (อย่าเข้าใจผิดนะว่าผมไปยิงปืนมา แล้วมันเกี่ยวอะไรกับการเลือกซื้อเครื่องมือวัด…มันเป็นแค่ตัวอย่างเปรียบเทียบครับ)
จากการเปรียบเทียบในรูปทำให้เห็นง่ายขึ้นไหมครับ โดยเปรียบเทียบกับการยิงปืนเข้าเป้าหมายนั้น ความเที่ยงตรง (Accuracy) คือความสามารถของอุปกรณ์ที่จะให้ค่าที่ใกล้เคียงกับค่าตามจริงได้เพียงใด ถ้าเปรียบเทียบกับการยิงปืน ความเที่ยงตรงหมายถึง ความสามารถในการยิงปืนที่แม่นเข้าเป้าตรงกลาง
ความแม่นยำ (Precision) ความสามารถของอุปกรณ์ที่จะอ่านค่าๆเดียว ภายใต้สภาพการทำงานเดียวกัน ซ้ำกันหลายๆครั้ง เพราะฉะนั้นค่าความแม่นยำ (Precision) ของอุปกรณ์ ทำให้เราสามารถทราบได้เมื่อเรานำอุปกรณ์นั้นไปสอบเทียบ (Calibrate) ผลต่างระหว่างค่าที่อ่านได้และค่าจริงก็คือความคลาดเคลื่อน (Error) เรื่องความละเอียดหรือความเที่ยงตรง เป็นสิ่งสำคัญมากสำหรับเครื่องมือวัดทุกประเภท
อีกส่วนหนึ่งก็คือเรื่องการอ่านค่าของค่าความละเอียด (Resolution) มัลติมิเตอร์ที่เป็นลักษณะแบบเข็มกับแบบดิจิตอลมีลักษณะการอ่านค่าที่ไม่เหมือนกัน สำหรับมิเตอร์เข็ม หรือแบบ Analog ค่า Accuracy นั้น จะบอกค่าเป็น % of full scale ส่วนถ้าเป็น Digital นิยมบอกค่าเป็น % of reading และ +digit เป็นต้น ตามตารางด้านล่างนี้เลยครับ
| ระดับ ความคลาดเคลื่อน ที่ยอมรับได้ต่อค่า | วัตถุประสงค์การใช้งานหลัก |
|---|---|
| 0.2 ±0.2 เครื่องมือมาตรฐาน | เครื่องมาตรฐานสําหรับสอบเทียบ การวัดละเอียดมาก |
| 0.5 ±0.5 การวัดละเอียด | การวัดทัวไปที่ต้องการความละเอียด |
| 1.0 ±1.0 การวัดปกติ | การวัดง่ายๆ เช่น เครื่องวัดพกติดตัว ฯลฯ |
| 1.5 ±1.5 เครื่องวัดอุตสาหกรรม | เครื่องวัดสําหรับแผงวงจรจ่ายไฟทั่วไปและแผงควบคุม |
| 2.0 ±2.0 เครื่องวัดคร่าวๆ | ใช้กับงานที่ไม่ต้องการความเที่ยงตรง |